Άγιος Γρηγόριος Ε' Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

10 Απριλίου …

Άγιος Γρηγόριος Ε' Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως …

Ἐν ἀγχόνη κὰν τέθνηκας Πατριάρχα ,

ὁμως γε ἀεὶ ζῆς ἐν Ἐδὲμ τῇ θείᾳ ,

Τῇ δεκάτῃ Πατριάρχης θῦμα γέγον’ οὕνεκα Ἔθνους ...

Ο Άγιος Γρηγόριος κατά κόσμο Γεώργιος Αγγελόπουλος , γεννήθηκε στη Δημητσάνα το 1745 μ.Χ. ,

από Ευσεβείς και ενάρετους γονείς τον Ιωάννη και την Ασημίνα ...

Το 1767 μ.Χ. μετέβη στη Σμύρνη κοντά στον θείο του Εκκλησιάρχη Μελέτιο , παρακολουθώντας μαθήματα στην Ευαγγελική Σχολή , παρακολούθησε μαθήματα Φιλοσοφίας στην Πάτμο από τον Δανιήλ Κεραμέα ,

μετά τις σπουδές Του πήγε στην αυτοκρατορική Μονή Της Μεταμορφώσεως των Στροφάδων Νήσων , όπου Εκάρη Μοναχός λαμβάνοντας το όνομα Γρηγόριος ...

Τον κάλεσε ο Μητροπολίτης Σμύρνης Προκόπιος και Τον Χειροτόνησε Αρχιδιάκονο του , αργότερα Χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος , επέστρεψε στη Δημητσάνα , έδωσε χίλια πεντακόσια γρόσια για την στέγαση των απόρων φοιτητών ,

Ο Γρηγόριος Μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία από τον Ιωάννη Φαρμάκη το 1818 μ.Χ. στο Άγιον Όρος …

Συνιστούσε τον Αγώνα για την Ελευθερία και τον ενίσχυε με κάθε μέσο , ήταν αποφασισμένος να Θυσιασθεί για την Πατρίδα , σε επιστολή που έστειλε προς τον Παλαιών Πατρών Γερμανό έγραφε ,

Συλλειτουργὲ ἐν Χριστῷ καὶ λίαν ἀγαπητὲ ἀδελφέ , Ἔλαβον τὴν ἀπὸ 20 Ἀπριλίου ἐπιστολήν σου , Ἡ ἀπόφασίς μου περὶ μελετωμένης ἀνορθώσεως σχολῆς τῆς φιλτάτης πατρίδος εἶναι τοιαύτη , ὡς ἡ ἰδική σας , Ὅπως θέλῃς μάθει καὶ παρὰ τοῦ ἰδίου , Τὸ κιβώτιον τοῦ ἐλέους πρέπει νὰ ἐμψυχωθῆ , τὴν βουλὴν τοῦ Κυρίου ἀνθρώπιναι δυνάμεις δὲν δύνανται νὰ τὴν μεταβάλουν , Γενηθήτω τὸ Θέλημά Του ...

Την 1η Μαΐου του 1797 μ.Χ. , μετά την παραίτηση του τότε Οικουμενικού Πατριάρχη Γερασίμου Γ΄ 1791 – 1797 μ.Χ. λόγω γήρατος ,

διάδοχός του εξελέγη ομόφωνα Ο Γρηγόριος , ο οποίος και ανέλαβε στις 9 Μαΐου του 1797 μ.Χ. , ως Γρηγόριος Ε΄…

Ο Φλογερός Ιεράρχης ακολούθησε τον δρόμο του , σάρκωσε ολόκληρο το υπόδουλο Γένος , επωμίσθηκε τον σταυρό Του , ανέβηκε στο γολγοθά του , δέχθηκε ραπίσματα , χλευασμούς και εμπτυσμούς ,

στις 19 Δεκεμβρίου 1798 μ.Χ. , εκθρονίστηκε και τυπικά παραιτήθηκε …

Εξορίστηκε αρχικά στη Χαλκηδόνα , μετά από μερικούς μήνες στη Δράμα και την Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης , κατέληξε στη Μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους ,

όπου και παρέμεινε επί μια επταετία , στη θέση Του , Πατριάρχης ανέλαβε ο προηγουμένως εκδιωχθείς Νεόφυτος Ζ΄ …

Κατά τη διάρκεια της παραμονής Του στο Άγιον Όρος , Ο Γρηγόριος επιδόθηκε στην μελέτη Ιερών κειμένων και επισκεπτόμενος τις διάφορες Μονές Δίδασκε τους Μοναχούς , παρακολουθώντας όμως

και τα διάφορα γεγονότα που συνέβαιναν τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Κωνσταντινούπολη , που διαμόρφωναν νέες εξελίξεις …

Μετά την Θεία Λειτουργία του Πάσχα στις 10 Απριλίου του 1821 μ.Χ. , συνελήφθη , κηρύχθηκε έκπτωτος και φυλακίστηκε , το απόγευμα της ίδιας μέρας απαγχονίστηκε ,

οι Τούρκοι κρέμασαν Τον Πατριάρχη , Άγιο Γρηγόριο στην κεντρική πύλη του Πατριαρχείου …

Παρέμεινε κρεμασμένος για τρεις ημέρες , εξευτελιζόμενος από τον όχλο , μια ομάδα τριών Εβραίων αγόρασαν το πτώμα Του Πατριάρχη , το περιφέρανε στους δρόμους και το έριξαν στον Κεράτιο κόλπο ,

τα ονόματα των τριών αυτών Εβραίων ήταν Μουτάλ , Μπιταχί και Λεβύ …

Την σκηνή της περιφοράς Του σκηνώματος από τους τρεις Εβραίους έχει αποδώσει παραστατικά σε πίνακά του ο Γερμανός ζωγράφος Πέτερ φον Ες ,

ένα χρόνο μετά τον απαγχονισμό Του , ένας Κεφαλλονίτης Πλοίαρχος ο Μ. Σκλάβος βρήκε το σκήνωμα Του Αγίου Γρηγορίου , έγινε η μεταφορά Του , στην Οδησσό της Ρωσίας , Ετάφη στον ελληνικό Ναό Της Αγίας Τριάδος …

Ο Ζακυνθινός Ιερωμένος Οικονόμος Νικόλαος Κοκκίνης , μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Ζακύνθου , Εφημέριος του Ναού της Οδηγήτριας ,

φλογερός , φιλικός , ευαισθητοποιημένος από την Θυσία Του Πατριάρχη , συνθέτει Ακολουθία προς Τιμήν Του Νέου Ιερομάρτυρα …

Αποδεικνύει περίτρανα ότι Ο Άγιος Γρηγόριος στην συνείδηση του Γένους κατέκτησε με το Τίμιο Αίμα Του Θέση Αγίου ,

στις 10 Απριλίου του 1921 μ.Χ. , Ανακηρύχθηκε Άγιος από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος ...

Το 1871 μ.Χ. η Εκκλησία της Ελλάδος θεώρησε επιβεβλημένο να Μετακομίσει το Τίμιο Λείψανο Του από την Οδησσό στην Αθήνα ,

συστάθηκε Επιτροπή , στην οποία συμμετείχαν ο Αρχιεπίσκοπος Ζακύνθου Νικόλαος Β' ο Κατραμής και ο Αρχιμανδρίτης Αβέρκιος Λ. Λαμπίρης , Α' Γραμματεύς της Ιεράς Συνόδου …

Στην Οδησσό αποδόθηκαν Τιμές Αγίου στο Ιερό Λείψανο Του Αγίου Γρηγορίου , το Ιερό Λείψανο έφθασε στην Αθήνα την 25η Απριλίου του 1871 μ.Χ. ,

οι Αθηναίοι Του επεφύλαξαν πάνδημη υποδοχή , το σκήνωμα Του Πατριάρχη Μεταφέρθηκε στην Αθήνα …

Πενήντα χρόνια μετά και έκτοτε φυλάσσεται σε μαρμάρινη Λάρνακα στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών ,

η κεντρική πύλη του Πατριαρχείου , όπου απαγχονίστηκε Ο Γρηγόριος Ε΄, παραμένει κλειστή και σφραγισμένη μέχρι και σήμερα , σε ένδειξη Τιμής , στο Πατριαρχείο εισέρχεται κανείς έκτοτε μόνο από τις πλάγιες πύλες …….

Απολυτίκιο …

Δημητσάνης τὸν γόνον βυζαντίου τὸν πρόεδρον καὶ τῆς Ἐκκλησίας ἁπάσης , γέρας θεῖον καὶ καύχημα , Γρηγόριον τιμήσωμεν πιστοί , ὡς Μάρτυρα Χριστοῦ πανευκλεῆ , ἶνα λάβωμεν πταισμάτων τὸν ἱλασμόν , παρὰ Θεοῦ κραυγάζοντες , Δόξα τῷ δεδωκότι σου ἰσχύν , δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι , δόξα τῷ ἐν εὐκλείᾳ οὐρανῶν , δοξασαντᾶ σε Ἅγιε …….