15 Αυγούστου …
Η Μονή Παναγίας Σουμελά , από το όρος Μελά και του ποντιακού ιδιώματος , σού , που σημαίνει , εις το η εις του Μελά ,
δηλαδή , Σουμελά , η Μονή Σουμελά είναι ένα πασίγνωστο Χριστιανικό Ορθόδοξο Μοναστήρι κοντά στην Τραπεζούντα , σύμβολο επί δέκα έξη Αιώνες του Ποντιακού Ελληνισμού …
Σύμφωνα με την παράδοση , το 386 μ.Χ. οι Αθηναίοι Μοναχοί Bαρνάβας και Σωφρόνιος οδηγήθηκαν στις απάτητες βουνοκορφές του Πόντου μετά από Αποκάλυψη Της Παναγίας , με σκοπό να Ιδρύσουν το Μοναχικό Της κατάλυμα ,
Εκεί σε σπήλαιο της απόκρημνης κατωφέρειας του όρους , σε υψόμετρο χίλια εξήντα τρία μέτρα , είχε μεταφερθεί από Αγγέλους η Ιερή Εικόνα Της Παναγίας της Aθηνιώτισσας , την οποία πάντα κατά την παράδοση , Εικονογράφησε Ο Ευαγγελιστής Λουκάς …
Οι Μοναχοί Bαρνάβας και Σωφρόνιος έκτισαν με τη συμπαράσταση της γειτονικής Μονής Bαζελώνα Κελί και στη συνέχεια Εκκλησία μέσα στη σπηλιά , στην οποία είχε μεταφερθεί Θαυματουργικά η Εικόνα ,
το σοβαρό πρόβλημα της ύδρευσης του Μοναστηριού λύθηκε , σύμφωνα με την παράδοση κατά Θαυματουργό τρόπο …
Η ανθρώπινη λογική αδυνατεί να απαντήσει στο θέαμα που βλέπουν και οι σημερινοί ακόμη Προσκυνητές , να αναβλύζει Αγιασματικό νερό μέσα από ένα γρανιτώδη βράχο ,
οι Θεραπευτικές του ιδιότητες έκαναν πασίγνωστο το Μοναστήρι όχι μόνο στους Χριστιανούς , αλλά και στους μουσουλμάνους που ακόμη συνεχίζουν να το επισκέπτονται και να ζητούν την Χάρη Της Παναγίας …
Κοντά στο σπήλαιο κτίστηκε το 1860 μ.Χ. ένας πανοραμικός τετραώροφος ξενώνας εβδομήντα δυο δωματίων και άλλοι λειτουργικοί χώροι για τις ανάγκες των Προσκυνητών , καθώς και βιβλιοθήκη ,
γύρω από τη Μονή ανοικοδομήθηκαν μικροί Ναοί Αφιερωμένοι σε διάφορους Αγίους , οι Ιδρυτές του Μοναστηριού συνέχισαν τη δράση τους και έξω από τον Προσκυνηματικό χώρο …
Σε απόσταση δώδεκα χιλιομέτρων από τη Μονή , απέναντι από το χωριό Σκαλίτα , έχτισαν το Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης και σε απόσταση δύο χιλιομέτρων το Παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας ,
οι Μοναχοί το 1922 μ.Χ. έκρυψαν την Εικόνα Της Μεγαλόχαρης , τον Σταυρό του Αυτοκράτορα Mανουήλ Γ΄ του Kομνηνού και το χειρόγραφο Ευαγγέλιο Του Οσίου Χριστοφόρου …
H Μονή κατά καιρούς υπέφερε από τις επιδρομές των αλλόπιστων και των κλεπτών , εξ αιτίας της φήμης και του πλούτου που απέκτησε , περιστατικά συνδέονται και με Θαυματουργικές επεμβάσεις Της Παναγίας για τη σωτηρία του Μοναστηριού ,
σε κάποια από τις επιδρομές λεηλατήθηκε από ληστές σύμφωνα πάντα με την παράδοση , καταστράφηκε , για να ανά συσταθεί από Τον Tραπεζούντιο Όσιο Xριστόφορο στις 18 Αυγούστου το 644 μ.Χ. …
Την Μονή προίκισαν με μεγάλη περιουσία και πολλά προνόμια , κτήματα , αναθήματα και κειμήλια οι Αυτοκράτορες του Βυζαντίου
και αργότερα της Τραπεζούντας Ιωάννης B΄ Κομνηνός 1285 – 1293 μ.Χ. , Αλέξιος B΄ Κομνηνός 1293 – 1330 μ.Χ. , Βασίλειος Α΄ Κομνηνός 1332 – 1340 μ.Χ. …
Μεγάλοι ευεργέτες της Μονής ήταν ο Μανουήλ Γ΄ Κομνηνός 1390 – 1417 μ.Χ. , και ο Αλέξιος Γ΄ 1349 – 1390 μ.Χ. , πολλά από τα προνόμια που χορήγησαν οι Kομνηνοί στη Μονή επικυρώθηκαν και επεκτάθηκαν επί Τουρκοκρατίας με σουλτανικά φιρμάνια και πατριαρχικά σιγίλλια ,
οι Σουλτάνοι Βαγιαζήτ Β΄, Σελήμ Α΄, Μουράτ Γ΄, Σελήμ Β΄, Iμπραήμ A΄, Μωάμεθ Δ΄, Σουλεϊμάν Β΄, Μουσταφά Β΄, Αχμέτ Γ΄, αναγράφονται στους κώδικες της Μονής ως Ευεργέτες …
Πολύτιμα έγγραφα και πολλά αρχαία χειρόγραφα φυλάγονταν στη βιβλιοθήκη του Μοναστηριού , μέχρι τον ξεριζωμό , στη βιβλιοθήκη της Μονής βρήκε το 1868 μ.Χ. ο ερευνητής Σάββας Iωαννίδης το πρώτο ελληνικό χειρόγραφο του Διγενή Ακρίτα ,
το 1922 μ.Χ. οι Τούρκοι κατέστρεψαν ολοσχερώς το Μοναστήρι , λήστεψαν όλα τα πολύτιμα αντικείμενα που υπήρχαν μέσα , μετά έβαλαν φωτιά για να σβήσουν τα ίχνη των εγκλημάτων τους και να ικανοποιήσουν το μίσος τους εναντίον των Ελλήνων , το 1930 μ.Χ. ζούσαν μόνο δύο καλόγεροι του πανάρχαιου ιστορικού Μοναστηριού …
Με ενέργειες του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Ελευθερίου Βενιζέλου , στα πλαίσια της προωθούμενης τότε ελληνοτουρκικής φιλίας ο Τούρκος πρωθυπουργός Ισμέτ Ινονού επισκέφτηκε την Αθήνα ,
δέχτηκε μια αντιπροσωπεία να πάει στον Πόντο και να παραλάβει τα σύμβολα της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού …
H Εικόνα φιλοξενήθηκε για είκοσι χρόνια στο Βυζαντινό Μουσείο της Αθήνας , το 1951 μ.Χ. ο Kρωμναίος οραματιστής και Κτήτωρ Φίλων Kτενίδης έκανε πράξη την επιθυμία όλων των Ποντίων ,
με την θεμελίωση της νέας Παναγίας Σουμελά στις πλαγιές του Βερμίου στην Καστανιά της Βέροιας …….
Σύναξη Της Παναγίας Κυράς , εις το Άργος Καλύμνου …
Η Παναγιά Κυρά είναι ένας μονόχωρος καμαροσκεπής Ναός με νάρθηκα με βυζαντινές και μεταβυζαντινές τοιχογραφίες από τους ίδιους Αγιογράφους των Ναών του Μεγάλου Κάστρου και της Μεταμορφώσεως ,
το Ιερό Βήμα χωρίζεται από τον κυρίως Ναό με ξύλινο ζωγραφιστό τέμπλο του 1785 μ.Χ. …….
Σύναξη Της Παναγίας της Χρυσοχεριάς , στην Καλύμνο …
Το Κάστρο της Χρυσοχεριάς κτίστηκε τον 15ο μ.Χ. Αιώνα , στην περίοδο της κατοχής του Νησιού από τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη ,
στο εσωτερικό του υπήρχαν , δύο Εκκλησάκια , Του Αγίου Γεωργίου και Της Παναγίας της Χρυσοχέρας …….